De Baai van de Somme, een natuurpark voor iedereen
De Baai van de Somme is met 7200 hectare de grootste riviermonding in het noorden van Frankrijk. Ze kenmerkt zich door grote en krachtige getijden. Bij lage tij reikt ze tot 15 km zeewaarts met een breedte van 5 km. De ware schat van het gebied zit in de ecologische diversiteit: zandbanken, vijvers, moerassen, natte weiden, schorren en duinen. Een onbeschadigde wildernis die de speeltuin is van bijna 300 verschillende vogelsoorten. De vogels krijgen daar het gezelschap van kolonies zeehonden en de prés salés-schapen. Door de reguliere aanspoeling van het zeewater tijdens vier getijden per dag is er ook een meesterlijke flora ontstaan: een ideaal gebied om in zachtheid te decompresseren.
Er zijn heel wat manieren om de baai te ontdekken. Dit kan je doen vanaf zowel Le Crotoy als St-Valery. Te voet is steeds een leuke manier en gedurende het hele seizoen worden er natuurwandelingen aangeboden. Het krachtige getij maakt het onmogelijk om op je eentje de baai te verkennen, maar gidsen met jaren ervaring nemen je mee op een veilige manier. Er zijn verschillende formules en de meeste duren ongeveer 3 uur. Een van de interessantste en meest gevarieerde is “La Traversée de la Baie”. Dwars door de baai ga je van Le Crotoy naar St-Valery sur Somme. Je ontdekt het bonte gezelschap dat zich ophoudt in de riviermonding. Je wandelt door zand, modder, weideland en waterplassen die soms lang en diep zijn. De gids laat je meeleven in deze bijzondere diversiteit. Hij laat je ook genieten van de typische flora. Een openluchtrestaurant voor zowel mens als dier, een uitdrukking van onze gids die me is bijgebleven: zeekraal, duindoorn, zulte, zeepostelein en zeewier. Proeven kan je als een echte gourmand (lekkerbek).
Kies je schoeisel volgens seizoen en weer. Bij warm weer zijn gewone loopschoenen of sandalen zelfs ideaal. Laat het zoutwater maar binnenlopen. In de winter ga je beter voor hoge laarzen. Neem zeker een verrekijker mee en in de zomer zijn zonnebrandcrème en een hoofddeksel ook een must.
Altijd vooraf boeken, de groepen worden gezellig klein gehouden.
Hou ermee rekening dat deze wandeling niet circulair is en je dus op een andere plaats aankomt dan de plaats waar je vertrekt. Redder in nood is hier “Le Chemin de Fer de la Baie de Somme”. In vroegere tijden waren zowel in Le Crotoy als in St-Valery bedrijvige havens. Door de verzanding is er nu nog alleen plaats voor visserij en jachten. In de 19de eeuw kwamen er nog veel goederen toe, er waren de grote suikerbietfabrieken en het kusttoerisme kwam in bloei. Allemaal redenen om een spoorweglijn te maken die het binnenland met de Sommebaai verbond. Die kwam er dan ook en tot goed jaren ’50 was het een welvarende lijn. De opkomst van de wagen en de vermindering van de industrie was zoals bij heel wat kleine lijnen het begin van verval, maar gelukkig hier ook een feniks die uit zijn as herrees. Met medewerking van enthousiaste vrijwilligers en het Sommedepartement heeft men nu een toeristisch netwerk van 27 km tussen Cayeux-sur-Mer en Le Crotoy via St-Valery en Noyelles-sur-Mer kunnen restaureren. Stoomtreinen en kleine diesels voeren je met een snelheid van ongeveer 15 km/u door de baai. De voertuigen hebben een open platform vanwaar je prachtige vergezichten hebt en meermaals de prés salés tegenkomt. Er zijn verschillende formules. Je kan perfect een dagplanning maken door in St-Valery de trein te nemen naar Le Crotoy, hier even te vertoeven en dan je wandeling door de baai te ondernemen. Zo kan je St-Valery opnieuw bereiken, je vertrekpunt. Tijdtabellen checken vooraf is de boodschap (zowel voor de treinen als voor de wandeling).
www.chemindefer-baiedesomme.fr
De spoorlijn heeft trouwens nog een Engeland-connectie. In 1996 sloten ze een akkoord met de Engelse erfgoedspoorlijn, the Kent East Sussex Railway (KESR) voor het uitwisselen van knowhow. De KESR zit ergens nog in een Periodiekske van midden 2016.
De Baai van de Somme is een beschermd natuurreservaat en niet ver van Le Crotoy is er het Parc Marquenterre, een verrassend verhaal. Tussen het land en de zee ligt hier 200 hectare moerasland, duinen en rietbeddingen: een unieke plaats om de natuur en haar bewoners in hun natuurlijke habitat te bewonderen. De verrassing van het verhaal zit hem in het feit dat in de jaren ’50 een lokale landbouwer zijn bedrijf wou uitbreiden en hiervoor een beroep deed op Nederlandse expertise om een 200 ha grote polder (een stuk zee dat is drooggelegd) aan te leggen. Het oorspronkelijke idee was de kweek van tulpen en narcissen. Vlug bleek de activiteit niet rendabel te zijn (door de concurrentie uit Nederland). Omdat de eigenaar gemerkt had dat talrijke vogels op de waterplassen afkwamen, besloot hij voor een thuishaven voor vogels te gaan. Het Parc Marquenterre werd in 1973 geopend. In 2003 werd het een Staatsnatuurreservaat en ondanks de kunstmatige oorsprong van het terrein, heeft, dankzij ecologische technieken, een uitzonderlijke flora en fauna bezit kunnen nemen van het gebied.
Doorheen het park loopt een 7 km lang parcours (twee kleinere afstanden zijn er ook, maar dan zie je het hele park niet), een 8 meter hoge duin is de hoogste plek in het park en vanaf hier heb je een uitstekend uitkijkpunt op de diversiteit in alle vormen: het pijnboombos, de duinen, graslanden en moerasgebieden. Er zijn ruim 300 vogelsoorten geregistreerd in het park. Het is een rustplek voor trekvogels en een plek voor overwintering en voortplanting. Langs de paden en zeker via de verschillende uitkijkhutjes ben je verzekerd van prachtige ontmoetingen. Van grote steltlopers tot waad- en zwemvogels. Er leven ook meer dan 38 soorten zoogdieren in het wild. Afhankelijk van het jaargetijde kan je ook de uitgebreide flora van het park herkennen. Neem zeker het Nederlandstalige parcoursboekje mee en ga op zoek naar de duindoorn, pittig zoet en eetbaar, er wordt zelfs jam van gemaakt. De observatieposten zijn bemand door natuurgidsen met enorm sterke Swarowski verrekijkers, maar neem best je eigen toestel mee – je kan er ook huren.
La Maison du Parc beschikt over een informatiecentrum, toiletten, een boetiekwinkel, een cafetaria en zelfs een eigen restaurant “La Tablée du Marquenterre”.
Alle info: www.parcdumarquenterre.fr
Tot slot zouden we het bijna vergeten: dit deel van Frankrijk is ook rijk aan verfijnde, voedzame, vloeibare, vaste, zoete of hartige specialiteiten. In Le Crotoy is er keuze genoeg: bv. mosselen met frites in volksbrasserie “La Bonne Franquette II” of gourmettafelen in Hotel-Restaurant “Les Tourelles”.
Tekst en foto’s: G. Charrin