Bernkastel-Kues Parel van de Mittelmosel
‘Bernkastel and the Landshut ‘is een schilderij van de Engelse landschapsschilder William Turner, een meester in gouache (met dekkende waterverf gemaakte schilderij waarbij de ondergrond niet meer zichtbaar is) . Hij schilderde dit ongeveer 170 jaar geleden toen hij bezig was met continentale tochten. Vooral de Moezelstreek was hem zeer genegen. Hij noemde de tweelingstad aan beide oevers van de Moezel een dromerig stadje. Het middeleeuwse Bernkastel op de rechteroever van de rivier is bijna totaal gespaard gebleven van het oorlogsgeweld en verwoestingen, in tegenstelling tot het wat verder gelegen Cochem. Bernkastel is daarom super idyllisch daar in de Midden-Moezel.
Bernkastel, de oude stad en de burcht.
Verken de oude stad met een gids of doe het op je eigen manier aan de hand van de handige brochures die de toeristische dienst ter beschikking heeft in verschillende talen. Begin zeker op het middeleeuwse marktplein, omringd door zorgzaam gerestaureerde en rijkelijk versierde vakwerkhuizen uit verschillende periodes. De met kunstwerken versierde St Michaelskerk is ruim 600 jaar oud. De vrijstaande natuurstenen toren van de kerk maakte oorspronkelijk deel uit van de verdedigingswerken van de stad. Het renaissance stadhuis heeft een fraaie voorgevel en juist boven de begane grond de authentieke boeien en kettingen van de schandpaal. De Michaelsbrunnen dateert uit 1606 en heeft een fonteinwand uit basalt. Loop door de nauwe steegjes rond het marktplein. Eén der meest dankbare huizen voor fotografie is het Spitzhäuschen uit 1416, een fragiel ogend punthuisje dat lijkt te balanceren op een sokkel. De Graacher Tor is de enige overblijvende stadspoort. Van hieruit ben je op enkele minuten tussen de wijngaarden en kan je genieten van panoramazichten op de stad. Wil je nog meer panoramazichten, geen nood het stadje kan je er nog verschillende bieden. Vanop de Moezelbrug die je naar Kues brengt krijg je weer een ander zicht op Bernkastel en voor wie nog niet genoeg heeft is er de Burcht ruïne Landshut. Vanuit het centrum vertrekt er een speciaal busje om het uur naar de burcht, te voet doe je er een halfuurtje over. Meer dan 1000 jaar staat er reeds een burcht. Ze was wel dikwijls het middelpunt van verwoestingen en branden. Na de laatste brand in 1692 werd het verlaten en verwaarloosd. In 1920 kwam het in handen van de stad Bernkastel en recent integreerde de stad een modern gebouw in de ruïne met een restaurant- weinstube. Het panoramisch gedeelte van het restaurant heeft prachtige uitzichten op de Moezel en het scheepverkeer. Je kan vanop de eerste rij de riviercruises zien aan meren.
Wil je de stad en de rivier bewonderen vanop het water dan zijn er verschillende formules die de scheepvaartmaatschappij aan de oever je aanbieden. Leuk, is de 1 uur durende rondvaart maar je kan ook de langere formule kiezen tot Cochem of Traben-Trarbach of zelfs een avondvaart boeken.
Bier ist Menschen Werk Wein ist gottlicher Natur.
Rond Bernkastel groeien de wijndruiven op steile hellingen en op terrassen met een mediterrane charme. Een mild klimaat en de leibodem die de warmte vasthoudt zorgen voor ideale omstandigheden voor de oogst van verschillende soorten. Van Riesling tot Pinot Noir ( Spätburgunder) of Dornfelder.
Bernkastel is ook bekend voor het Doctor Wein verhaal. In de 14e eeuw, werd de toenmalige aartsbisschop van Trier ernstig ziek in zijn zomerresidentie boven in de Burg Landshut. Geen enkele dokter noch medicijn kon hem genezen. Op een gegeven moment komt er een wijnboer uit Bernkastel met een speciaal vat van zijn wijnoogst aldaar. Een paar dagen later is de vrome man erboven op door de wijn en verleent een speciaal status aan de wijnboer. Tot op de dag van vandaag vinden we de Doctor wijngaarden op een klein perceel ( bijna 4 ha) niet ver van de Graacher Tor. Heden ten dage is het ook één van de beste en duurste uit de streek.
In de Hebegasse, bouwde, in 1668 Carl Caspar von der Leyen een tiendenhuis. Een huis dat dienst deed om de belastingen van de pachters te innen ( bv een tiende van hun oogst). Vandaar de naam van het straatje – Hebegasse of heffingssteeg. De eigenaars van het pand wisselden regelmatig en in 1830 werd het een wijntaverne. In 1903 kocht ene Franz Popp het huis en daar hij in het bezit was van verschillende wijnhuizen en een deel van de Doctorberg koos hij voor de naam Doctor-Weinstube. In 1974 werd het een hotel en na de renovatie van 2013 kan je er intrekken in de huidige bezetting van ongeveer 28 kamers, die een wisselwerking uitstralen tussen historisch en modern. Het Hotel-Restaurant in de Hebegasse 5 heeft ook een prima culinaire naam en de binnenplaats is een idyllische plek om te eten en te genieten.
Aan de Moezeloever komen we ook Deinhards tegen. J.F. Deinhard is een bedrijf uit 1794 dat begon met wijnproductie en voornamelijk sekt aan de man bracht. Oorspronkelijk in de streek rond Koblenz kwam men midden de 19e eeuw naar Bernkastel voor wijnbouw aan de Moezel. In de jaren ’90 kwam het mede in handen van een grotere speler. In Bernkastel stond het oude gebouw van de wijnbouwschool reeds jaren te verkommeren door leegstand. Tussen 2017 en 2020 kwam Deinhard op de proppen met een volledige restauratie. Samen met drie naburige huizen kwam men tot een nieuw concept dat recent open ging. Het is een combinatie met onder meer een hotel met spa, een rooftopbar, een oosters restaurant DIAN, events ruimtes en het exentrieke state of the art ‘ Bildung Wein’.
Bildung Wein is zowel een educatieve als ontwikkelingsbelevenis over wijn en de Moezel. Beleef wijn hoe het aanwezig is in kunst, genot, literatuur, lust en dagelijks leven. De belevenis is een symbiose en zie welke rol wijn speelt in de mythologie, het mystiek, gnostiek, religie en architectuur. Zijn essentie, aard, oorsprong en verbinding met de sensuele en surrealistische wereld. Je kunt interactief bezig zijn. Een unieke belevenis enkel op afspraak, in beperkte groep met gids en een aantal degustaties. Je kan bv. een VR systeem gebruiken en de Moezelprinses ontmoeten. Naar onze mening niet geschikt voor kinderen.
De meeste wijnhuizen zijn te vinden op de linkeroever in het Kues gedeelte. In de oude stad is er nog wel een Straußwitschaft. Dit gaat terug naar een lokale wijncultuur en is zeer populair in de Moezel. Wijnboeren nemen een plaatselijke setting over voor een bepaalde periode, meestal rond de oogst. Hier brengen ze hun wijnen aan de man als promotie en er worden regionale gerechten geserveerd. Verwacht echter hier geen curry worst. Strauß betekend in feite strostuk of bloem en het is de gewoonte dat de wijnboer dit aan zijn inkom hangt als teken dat ze open zijn.
Het Zylinderhaus.
In het gedeelte van Kues is er voor autofanaten sinds oktober 2017 het Zylinderhaus. Een privaat initiatief in een nieuw gebouw dat er uit ziet als een 19e eeuws pakhuis. Reis 90 jaar door de Duitse auto-industrie aan de hand van meer dan 150 oldtimers met de gekende namen zoals BMW, Audi, Volkswagen, DKW, maar ook minder gekende of totaal verdwenen merken zoals Borgward. Alle auto’s ogen blinkend en zouden zo kunnen vertrekken. Er is onder meer de collectie van de Nederlander Henk Geerts uit Bergen, Noord-Holland. Hij was een fervent verzamelaar, vooral van Duitse modellen. Na zijn dood schonk de familie zijn collectie aan het Zylinderhaus. De oudste wagens gaan bijna terug naar de jaren ’30 met een 8 cilinder type. De Nostalgie is verdeeld over drie verdiepingen. Zie een BMW politiewagen uit de sterke Duitse Krimi serie Derrick of bewonder de iconische break van Oostenrijks popidool Falco. James Bond verwisselde twee films zijn Aston Martin voor een BMW.
Ook meer dan 100 motorfietsen van Duitse makelij staan ten toon. Zelfs Miele heeft ooit motorfietsen gemaakt.
De nostalgie gaat verder met authentieke straatjes vol winkels van vervlogen tijden. Winkels uit de jaren ’50 toen er een opleving was en een tijd vol plezier. Bewonder de dorpsapotheek en de speelgoed-en Electro winkel. Er is ook De Winkel om de Hoek of zoals de Duitsers zo mooi zeggen. ‘Tante Emma Laden’. Er is een oud Aral tankstation en zelfs een koffiebranderij.
Zeker voor Antwerpenaars niet te vergeten er staat een echt Decap orgel en de mensen van Decap zelf uit de assemblage afdeling Herentals hebben het toestel onder handen genomen en het is nu helemaal functioneel. Een weelde om orgelmuziek door de hal over auto’s heen te horen.
Zylanderhaus heeft ook nog een prachtige shop en een stijlvol restaurant waar je nostalgisch ook Sinalco ( limonade of cola) kan drinken. ( Sin Alco komt gewoonweg van ‘ zonder alcohol’.
De beroemdste inwoner van Kues was Nicolas Cusanus, een filosoof en geniale denker. Het St. Nicolas Hospitaal is aan hem gewijd. Hier is zijn stichting met een laatgotische kapel en bibliotheek. Maar daar hadden we geen tijd voor en komen we graag voor terug.
Voor alle info:
www.doctor-weinstube-bernkastel.de
www.sq-quintessenz.de ( Nederlandstalige gids wijn en cultuur Moezel. )
Tekst en foto’s: Gust Charrin.